Następny punkt zwiedzania to Mdina i Rabat.
MDINA – Położona jest na wzgórzu, dzięki czemu widać ją już z oddali. Do tego z Mdiny zobaczyć można szeroki widok na Maltę z każdym kierunku, a przy dobrej widoczności widać nawet Etnę na Sycylii. Niezwykle kameralne miasteczko w sercu Malty, które dzisiaj zamieszkuje ok. 300 osób, ma niepowtarzalny klimat. Czas się tutaj jakby zatrzymał, a po zmroku jedyne, co słychać to wszechobecna cisza.
Mdina była stolicą Malty aż do czasu przybycia na Maltę Zakonu Joannitów w 1530 r, kiedy to stolicę przeniesiono do nadmorskiego Birgu. Ale miasto zachowało swój niesamowity urok.
To w Mdinie powstało pierwsze biskupstwo Malty, po przybyciu tutaj św. Pawła. Dzisiejsza katedra w sercu Mdiny powstać miała w miejscu, gdzie mieszkał Publiusz – pierwszy biskup Malty. W katedrze są przepiękne wnętrza.
W Mdinie kręcono wiele scen słynnego serialu “Game of Thrones”.
Do Mdiny nie można wjechać autem – jest wyłączona z ruchu kołowego (z wyjątkiem mieszkańców, policji itd) – najlepiej zostawić je na parkingu w Rabacie. Autobus 50, 51, 52, 53, 56 (z Valletty), 109, 109A, X3 Zwiedzanie najlepiej jest zacząć od Mdina Gate – przepięknej bramy wejściowej, która pojawia się także w serialu “Game of Thrones”. Robi ogromne wrażenie o każdej porze dnia i nocy. Po wejściu do Mdiny tą bramą, po prawej stronie znajdziemy Palazzo Vilhena, pochodzący z XVIII w. W nim znajduje się dzisiaj Narodowe Muzeum Historii Naturalnej (wstęp 5 €). Tuż obok pałacu znaleźć można malutkie Muzeum Lochów.
Dalej pospacerować w labiryncie uliczek, w których nie należy się spieszyć.
Katedra św. Pawła z obrazami Matti Pretiego, która wybudowana została w miejscu, w którym niegdyś stał dom Publiusza – pierwszego biskupa Malty. Jest to główna świątynia katolicka na Malcie. Zwróć uwagę na zegary na katedrze – prawy pokazuje godziny i minuty, zaś lewy pokazuje dni i miesiące. Niektórzy Maltańczycy mówią, że zegary pokazują co innego, by zmylić śmierć, by nie wiedziała kiedy przybyć po ludzi.
The Knights of Malta.(Mdina) Miejsce to pozwala przenieść się do czasów, gdy Maltą rządził Zakon Maltański. Wraz z ciekawą narracją, efektami wizualnymi może przybliżyć nam historię ponad 200 letnich rządów Zakonu Joannitów.
Dawniej kołatki na drzwiach maltańskich domów miały symboliczne znaczenie. Nadawały nie tylko elegancji, nie tylko służyły do stukania do drzwi, ale także świadczyły o tym, jaki status społeczny mają mieszkańcy danego domu.
Mesquita Square - urocze miejsce ze studnią w centralnej części placyku, otoczony pięknymi kamienicami. To tutaj znajdziemy kamienicę, w której w serialu “Game of Thrones” znajdował się przybytek rozkoszy.
Blue Mdina Door jest jednym z miejsc, z których słynie Mdina jest tzw. Najpiękniej wygląda, gdy akurat kwitnie bugenwilla obrastająca ściany tego domu.
Muzeum Zbrodni i Kary w Mdinie mieści się tuż za bramą wejściową do miasta, w lochach pod Palazzo Vilhena. Sceny przedstawiono z wykorzystaniem figur woskowych o ludzkich rozmiarach. Są one bardzo realistyczne.
Przedstawione epizody sięgają różnych epok, do 2000 lat wstecz, kiedy to tortury były powszechnie stosowane przez panujące władze. Znajdziemy sceny ukrzyżowań, chłosty, ścinania głów, podwieszania… Towarzyszą im przeraźliwe jęki odzwierciedlające ból torturowanych ludzi. Wizyta ta na pewno na długo pozostanie w naszej pamięci.
Wstęp - 5 €. Czas potrzebny na zwiedzanie ok. 30-40 min.
Domvs Romana - ruiny domu z czasów rzymskich, znajdujące się na granicy Mdiny i Rabatu (tuż przy murach miejskich Mdiny). Dom został zbudowany w I wieku p.n.e. jako arystokratyczny dom miejski (domus) w rzymskim mieście Melite. W XI wieku, na ruinach domus powstał muzułmański cmentarz. Miejsce zostało odkryte w roku 1881, i wykopaliska archeologiczne odsłoniły szereg dobrze zachowanych rzymskich mozaik, statuetek oraz innych przedmiotów, jak również pewną liczbę kamieni nagrobnych i innych pozostałości cmentarza. Od roku 1882 miejsce zostało udostępnione publiczności jako muzeum, prowadzone aktualnie przez Heritage Malta.
RABAT. Mdina znajduje się de facto w ramach miasta Rabat. Rabat oznacza…obrzeża miasta, bo Rabat był niegdyś właśnie obrzeżami Mdiny. Na przestrzeni wieków Rabat się rozrósł i dzisiaj maleńka Mdina leży w jego sercu.
Dzisiaj Rabat ma zdecydowanie większą populację niż Mdina i jest mniej kameralny. Tutejsze Stare Miasto ma niesamowity klimat. Wąskie uliczki, kolorowe gallarijas, okiennice, drzwi z charakterystycznymi kołatkami – znajdziemy je także tutaj. To, czego jednak nie można pominąć będąc w Rabacie to
Bazylika św. Pawła (Basilica of St Paul), rzymskokatolicki kościół kolegiacki znajdujący się w mieście Rabat (na zach. Wyspy Malta), Autobus 50, 51, 52, 53 (z Valletty), inne - 181, 201.
St. Paul Grotto (Katakumby św. Pawła) jest to niewielka jaskinia (10 metrów) zamieniona obecnie na kaplice, połączona jest z innymi kaplicami i katakumbami. Leży pod Kościołem Świętego Pawła w Rabacie. W podziemiach bazyliki znajduje się tzw. grota św. Pawła. Pierwsza wzmianka o niej pochodzi z 1366. Już w średniowieczu była miejscem kultu związanym ze św. Pawłem, który według Dziejów Apostolskich miał przebywać na Malcie i ukrywać się tutaj przed Rzymianami. Znajdujący się w grocie posąg świętego został ufundowany w 1748 przez Manuela Pinta da Fonsecę, Wielkiego Mistrza joannitów. 4 kwietnia 2020 kościół został wyniesiony do godności bazyliki mniejszej.
Grota jest celem licznych pielgrzymek. Trzykrotnie odwiedzili ją papieże: w 1990 modlił się w niej Jan Paweł II, w 2010 – Benedykt XVI, a w 2022 – Franciszek.
Według tradycji apostoł propagował nową wiarę podczas swojego trzymiesięcznego pobytu na Malcie. Miejsce, które robi ogromne wrażenie. To tutaj za czasów rzymskich chowano zmarłych. Według rzymskich przekonań chowanie zmarłych w mieście było niehigieniczne, dlatego też stworzono katakumby, które ówcześnie znajdowały się na uboczu, poza murami miasta. Są tutaj katakumby katolickie, ale także m.in. żydowskie. Zwiedzając katakumby zwracaj uwagę na wyżłobione w skalistych wnętrzach symbole – można zobaczyć np. menory. Grotę św. Pawła zwiedzać można podczas odwiedzin w Muzeum Wignacourta, z którym grota jest połączona.
Bilet do Katakumb i Muzeum Wignacourta - dorośli - 6 €, seniorzy - 4,50 €. Otwarte 7 dni 10-18:00. (pani w kasie zaproponowała, ze sprzeda nam bilety dla seniorów, z czego skorzystaliśmy).
Przechodząc ulicami Rabatu wstąpiliśmy do kościoła Narodzenia Najświętszej Maryi Panny (Ta' Giezu), gdzie odbywała się msza o uzdrowienie. W większości uczestnikami mszy byli inwalidzi na wózkach.
Muzeum Wignacourta znajduje się w XVIII w budynku, który służył niegdyś jako kolegiata bazyliki św. Pawła. Dawniej była to barokowa rezydencja kapelanów Zakonu Joannitów. Swoją nazwę muzeum zawdzięcza Wielkiemu Mistrzowi Zakonu Maltańskiego – Alof de Wignacourt, który rządził maltańskimi wyspami w latach 1601-1622. Tutejsza wystawa skupia się głównie na Zakonie Maltańskim, sztuce i historii Malty. Składa się z 3 poziomów i każdy z nich oferuje coś zupełnie innego. Podziemia to fragmenty niesamowitych katakumb punickich, rzymskich i chrześcijańskich (to jedynie wstęp do tego, co czeka na Ciebie w innych katakumbach w Rabacie). Prócz tego zobaczyć tutaj można niesamowite podziemne schrony z czasów II wojny światowej, składające się z aż 50 pomieszczeń. Parter to wiele pomieszczeń, które niegdyś służyły jako biura. Zobaczyć tutaj można ciekawe kościelne kolekcje, a także dziedziniec, gdzie zobaczyć można piec, który w czasie wojny miał zapewniać chleb mieszkańcom. Pierwsze piętro to zaś absolutna perełka, gdzie podziwiać można niezwykłe obrazy, m.in. Mattii Preti (ten sam, który ozdabiał piękne wnętrza konkatedry w Valletcie), Francesco Zahry i innych. Zobaczyć tu można portrety Wielkich Mistrzów Zakonu Maltańskiego, a także niesamowity drewniany ołtarz, który służył do odprawiania mszy na galerach Zakonu, zbiór bogato zdobionych relikwiarzy i relikwii, rzeźby, mapy, monety i wiele więcej. Jest to nie lada gratka dla miłośników historii. Otwarte 7 dni 9-17. Autobus 50, 51, 56 (z Valletty), inny -182.
Katakumby św. Katalda znajdują się w Rabacie, w podziemiach kaplicy pod tym samym wezwaniem (Il-knisja ta’ San Katald). Z jej prezbiterium schody prowadzą do krypty, z której jest zejście na niższy poziom, gdzie znajduje się hypogeum. W pomieszczeniu tym, na lewo od wejścia znajduje się charakterystyczny obiekt maltańskich katakumb z epoki wczesnochrześcijańskiej tzw. „stół agape”. Jest to wykuta w skale okrągła platforma z podniesionym brzegiem, przy której rodzina i przyjaciele zmarłego raz do roku celebrowali uroczyste posiłki ku jego czci. Jest ona jednym z najlepiej zachowanych obiektów tego typu. Duży grobowiec baldachimowy stoi naprzeciw agape. Wstęp po wcześniejszym uiszczeniu opłaty (darowizny). Czas 15 min.
Katakumby św. Augustyna (otwarte po wcześniejszym zamówieniu)
Przydatne linki:
Domvs Romana wirtualnieZapraszamy do obejrzenia filmów
Malta, MdinaMalta, RabatMalta, Rabat, St Paul GrottoMalta, Rabat, Wignacourt Museum